Płatności natychmiastowe
26 września 2016 (aktualizacja: 1 lutego 2020)
Żyjemy w świecie błyskawicznie przekazywanych komunikatów, a mimo to płatności internetowe idą czasem nawet cały dzień. Zdarza się nawet, że przelew zlecony w weekend lub święto wychodzi z konta nadawcy dopiero następnego dnia roboczego.
Płatności natychmiastowych można dokonywać przez całą dobę, 365 dni w roku, a pieniądze już po kilku sekundach są na rachunku odbiorcy. W niektórych krajach to już działa. Usługa ta powinna być jednak dostępna w całej Unii – nie tylko gdy płatności w euro (na rzecz osób fizycznych lub firm) dotyczą transakcji w tym samym kraju, lecz także wtedy, gdy mają trafić do innego państwa w Europie. Dlatego właśnie europejscy dostawcy usług płatniczych opracowali zestaw wspólnych zasad i standardów dotyczących płatności natychmiastowych, tzw. schemat polecenia przelewu SEPA (skrót od „jednolity obszar płatności w euro”).
SEPA ma umożliwić przekazywanie pieniędzy – przez obciążenie rachunku, kartą lub przelewem – do dowolnego miejsca w Europie równie łatwo, bezpiecznie i sprawnie, jak obecnie przy transakcjach w obrębie tego samego kraju.
Zalety płatności natychmiastowych
Usługa płatności natychmiastowych pozwala wysyłać i otrzymywać elektroniczne płatności w euro w dowolnym miejscu i w każdej chwili. W niektórych krajach już można dokonywać takich płatności za pomocą telefonu komórkowego, na przykład żeby zapłacić swoją część rachunku w restauracji lub przekazać pieniądze rodzinie – odbywa się to równie szybko i wygodnie jak podczas płacenia gotówką.
W handlu elektronicznym płatności natychmiastowe chronią sprzedawcę przez ryzykiem, że nie dostanie pieniędzy za towar – wysłanie zamówienia można łatwo zsynchronizować z otrzymaniem zapłaty. W transakcjach między firmami płatności natychmiastowe poprawiają płynność, ułatwiają zarządzanie środkami pieniężnymi, zmniejszają opóźnienia i przyspieszają regulowanie faktur.
Wprowadzanie płatności natychmiastowych może również ułatwić wszystkim grupom społecznym dostęp do produktów i usług finansowych. Zgodnie z prawem unijnym każdy obywatel Unii ma prawo do założenia podstawowego rachunku płatniczego, bez względu na swoją sytuację finansową czy miejsce zamieszkania. Możliwość wysyłania i otrzymywania natychmiastowych przelewów przy użyciu telefonu komórkowego może być zachętą do wypróbowania elektronicznych usług finansowych lub częstszego ich wykorzystywania.
Kiedy będą dostępne?
Dostawcy usług płatniczych nie są zobowiązani do oferowania swoim klientom płatności natychmiastowych. EBC zachęcał ich jednak, by udostępnili je do transakcji w euro najpóźniej w listopadzie 2017. Niektórzy się do tego zastosowali, inni planują zrobić to później. Doświadczenie krajów, w których stosuje się już płatności natychmiastowe – np. Danii i Szwecji – pokazuje, że ta usługa szybko stała się bardzo popularna.
Rola EBC
EBC odpowiada za bezpieczeństwo i sprawne funkcjonowanie elektronicznych transakcji płatniczych w euro, więc jest zainteresowany wprowadzeniem płatności natychmiastowych.
Wspiera takie innowacyjne rozwiązania, współpracując z branżą finansową przy wypracowywaniu wspólnych zasad i standardów, które pomogłyby w zniesieniu istniejących jeszcze przeszkód w europejskim ruchu płatniczym. Przewodniczy także Radzie ds. Płatności Detalicznych w Euro – zrzeszeniu dostawców i użytkowników usług płatniczych, którego celem jest bardziej zintegrowany, innowacyjny i konkurencyjny rynek płatniczy w Unii. Ta właśnie organizacja kierowała pracami nad ogólnoeuropejskim schematem płatności natychmiastowych i obserwuje postępy jego upowszechniania.
Aby ułatwić dostawcom usług płatniczych wprowadzenie płatności natychmiastowych, EBC pracuje nad nową usługą, która pozwoli im rozliczać transakcje błyskawicznie, bezpiecznie i przez całą dobę. System TIPS (skrót od TARGET instant payment settlement), który zacznie działać w listopadzie 2018, ma być dodatkową zachętą do oferowania płatności natychmiastowych, ponieważ ułatwi dotarcie do klientów innych dostawców usług płatniczych w całej Europie, i to po niskich kosztach. Dzięki temu płatności natychmiastowe powinny wkrótce stać się codziennością. Kolejne informacje wkrótce.
Więcej na temat tego przedsięwzięcia (w języku angielskim): TARGET instant payment settlement (TIPS)