Τι είναι οι στιγμιαίες πληρωμές;
26 Σεπτεμβρίου 2016 (τελευταία ενημέρωση: 1 Φεβρουαρίου 2020)
Ζούμε σ' έναν κόσμο όπου επικοινωνούμε με στιγμιαία μηνύματα κι όμως μπορεί να χρειαστεί ακόμη και μια ολόκληρη εργάσιμη ημέρα για να ολοκληρωθεί μια ηλεκτρονική πληρωμή. Και αν η ηλεκτρονική πληρωμή γίνει σαββατοκύριακο ή σε αργία μπορεί να μην αρχίσει καν την πορεία της μέχρι τον δικαιούχο πριν από την επόμενη εργάσιμη.
Με τις στιγμιαίες πληρωμές τα χρήματα είναι διαθέσιμα εντός δευτερολέπτων στον λογαριασμό του δικαιούχου, 24 ώρες την ημέρα, 365 ημέρες τον χρόνο. Σε ορισμένες χώρες υπάρχει ήδη αυτή η δυνατότητα. Θα πρέπει όμως να διατίθεται σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, όχι μόνο για πληρωμές σε ευρώ προς πρόσωπο ή επιχείρηση εντός της ίδιας χώρας, αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Για να γίνει αυτό πραγματικότητα, οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών στην Ευρώπη συμφώνησαν ένα κοινό σύνολο κανόνων και προτύπων, το οποίο ονομάζεται σύστημα στιγμιαίας μεταφοράς πιστώσεων SEPA.
SEPA σημαίνει Single Euro Payments Area (Ενιαίος Χώρος Πληρωμών σε Ευρώ): σκοπός του SEPA είναι να μας διευκολύνει να κάνουμε πληρωμές σε ευρώ προς οποιονδήποτε δικαιούχο σε οποιοδήποτε μέρος της Ευρώπης όσο εύκολα, ασφαλώς και αποτελεσματικά γίνεται στη δική μας χώρα – με άμεση χρέωση, χρεωστική κάρτα ή μεταφορά κεφαλαίων μέσω τράπεζας.
Ποια είναι τα οφέλη των στιγμιαίων πληρωμών;
Με τις στιγμιαίες πληρωμές μπορείτε να στέλνετε και να λαμβάνετε ηλεκτρονικές πληρωμές σε ευρώ ανά πάσα στιγμή και σε οποιοδήποτε μέρος. Σε ορισμένες χώρες μπορείτε ήδη να πραγματοποιείτε στιγμιαίες πληρωμές μέσω κινητού τηλεφώνου, διαδικασία που είναι εξίσου γρήγορη και βολική όπως τα μετρητά, για παράδειγμα όταν μοιράζεστε τον λογαριασμό στο εστιατόριο με συναδέλφους ή όταν δανείζετε χρήματα σ' έναν φίλο ή συγγενή.
Στο ηλεκτρονικό εμπόριο οι στιγμιαίες πληρωμές εκμηδενίζουν τον κίνδυνο οι έμποροι να μην πληρωθούν, καθώς η αποστολή αγαθών και υπηρεσιών μπορεί εύκολα να γίνεται ταυτόχρονα με την πληρωμή. Όσον αφορά τις πληρωμές μεταξύ επιχειρήσεων, οι στιγμιαίες πληρωμές βελτιώνουν τις ταμειακές ροές, διευκολύνουν τη διαχείριση κεφαλαίων, μειώνουν τις καθυστερημένες πληρωμές και επιταχύνουν την εξόφληση τιμολογίων.
Οι στιγμιαίες πληρωμές μπορεί επίσης να αποτελέσουν ένα μέσο για μεγαλύτερη χρηματοπιστωτική ενσωμάτωση. Σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ, όλοι οι πολίτες της ΕΕ έχουν δικαίωμα να ανοίγουν βασικό λογαριασμό πληρωμών ανεξάρτητα από την οικονομική τους κατάσταση ή τον τόπο κατοικίας τους. Η δυνατότητα να στέλνουν και να λαμβάνουν στιγμιαίες πληρωμές από κινητό τηλέφωνο μπορεί να δώσει στους ανθρώπους κίνητρο να αποκτήσουν πρόσβαση σε χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες για πρώτη φορά είτε να τις χρησιμοποιούν συχνότερα.
Πότε μπορώ να χρησιμοποιήσω στιγμιαίες πληρωμές;
Οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών δεν υποχρεούνται να προσφέρουν στους πελάτες τους τη δυνατότητα στιγμιαίων πληρωμών. Η ΕΚΤ παρότρυνε τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών να θέσουν στη διάθεση των πελατών τους υπηρεσίες στιγμιαίων πληρωμών σε ευρώ από τον Νοέμβριο του 2017. Κάποιοι προσφέρουν ήδη τέτοιες υπηρεσίες και άλλοι σκοπεύουν να το κάνουν αργότερα. Η εμπειρία από χώρες που χρησιμοποιούν ήδη στιγμιαίες πληρωμές, όπως η Δανία και η Σουηδία, δείχνει ότι οι πληρωμές αυτές γρήγορα γίνονται πολύ δημοφιλείς.
Ποιος είναι ο ρόλος της ΕΚΤ;
Η ΕΚΤ ενδιαφέρεται για τις στιγμιαίες πληρωμές επειδή είμαστε υπεύθυνοι για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των ηλεκτρονικών πληρωμών σε ευρώ.
Για την προώθηση της καινοτομίας στις πληρωμές συνεργαζόμαστε με τον χρηματοπιστωτικό κλάδο προκειμένου να συμφωνήσουμε κοινούς κανόνες και πρότυπα και να εξαλείψουμε τυχόν παράγοντες που εξακολουθούν να εμποδίζουν τις πληρωμές μεταξύ χωρών εντός της ΕΕ. Η ΕΚΤ ασκεί επίσης την προεδρία μιας ομάδας – που ονομάζεται Συμβούλιο Πληρωμών Μικρής Αξίας σε Ευρώ (Euro Retail Payments Board) – η οποία συγκεντρώνει εκπροσώπους των παρόχων και των χρηστών υπηρεσιών πληρωμών, οι οποίοι συνεργάζονται προκειμένου να καταστήσουν την αγορά πληρωμών στην ΕΕ περισσότερο ολοκληρωμένη, καινοτόμο και ανταγωνιστική. Το Συμβούλιο Πληρωμών Μικρής Αξίας σε Ευρώ έχει δώσει ώθηση στις εργασίες για τις πανευρωπαϊκές στιγμιαίες πληρωμές και παρακολουθεί την πρόοδο καθώς διευρύνεται η χρήση αυτών των πληρωμών.
Για να διευκολύνει περισσότερους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών να προσφέρουν στιγμιαίες πληρωμές, η ΕΚΤ αναπτύσσει μια νέα υπηρεσία που θα τους δίνει τη δυνατότητα να διακανονίζουν πληρωμές άμεσα, με ασφάλεια και σε 24ωρη βάση. Η υπηρεσία διακανονισμού στιγμιαίων πληρωμών μέσω TARGET (TARGET instant payment settlement - TIPS) θα τεθεί σε λειτουργία τον Νοέμβριο του 2018 και αναμένεται να δώσει στους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών ένα επιπλέον κίνητρο να προσφέρουν στιγμιαίες πληρωμές καθώς θα τους εξασφαλίζει ευκολότερη πρόσβαση στους πελάτες άλλων παρόχων υπηρεσιών πληρωμών σε άλλες χώρες της Ευρώπης και μάλιστα με χαμηλό κόστος. Αυτό σημαίνει ότι οι στιγμιαίες πληρωμές θα πρέπει σύντομα να αποτελέσουν συνηθισμένη πρακτική σε ολόκληρη την Ευρώπη. Μείνετε συντονισμένοι σ' αυτήν την ενότητα.
Μάθετε περισσότερα για αυτό το σχέδιο: Διακανονισμός στιγμιαίων πληρωμών μέσω TARGET