Waarom zijn statistieken belangrijk?

19 oktober 2016 (bijgewerkt op 25 januari 2024)

Statistieken zijn cijfers of informatie die op grond van een reeks numerieke data zijn samengesteld en ze zijn van groot belang voor de Europese Centrale Bank (ECB). Of het nu gaat om onze kerntaak, het monetair beleid, om financiële stabiliteit of om het bankentoezicht, ons werk is in veel opzichten afhankelijk van hoogwaardige statistieken. Hiermee kunnen we de beslissingen die we nemen en die van invloed zijn op het dagelijks leven van de mensen in het eurogebied goed onderbouwen.

De analyse van de economische, monetaire en financiële ontwikkelingen die voor elke monetairbeleidsvergadering wordt opgesteld is een duidelijk voorbeeld van het belang van statistieken voor de ECB en voor de economie. Deze statistieken vormen een essentieel ingrediënt van de monetairbeleidsbeslissingen van de Raad van Bestuur, die op hun beurt van invloed zijn op de rentetarieven die burgers en bedrijven betalen. Statistieken zijn dus indirect van invloed op de levens van velen.

Het belang van kwalitatief hoogwaardige, onafhankelijke statistieken

Voor gedegen beslissingen zijn hoogwaardige statistieken nodig. We hanteren daarom strikte standaarden, zodat de statistieken van de ECB juist, consistent en actueel zijn, en geproduceerd worden volgens internationale normen en zonder bemoeienis van buitenaf. Onafhankelijkheid is van fundamenteel belang voor de kwaliteit van officiële statistieken. Die onafhankelijkheid is vastgelegd in Europese wetgeving, om te voorkomen dat politieke beïnvloeding of belangenconflicten een effect kunnen hebben op de gegevensvoorziening. Daardoor kunnen mensen vertrouwen stellen in deze gegevens, die als basis dienen voor beleid dat hun dagelijks leven beïnvloedt.

Het belang van gedetailleerde gegevens

De mondiale financiële crisis heeft duidelijk aangetoond dat het noodzakelijk is relevante en voldoende gedetailleerde gegevens te verzamelen. Daarom kijken centrale banken de laatste tijd verder dan samengestelde cijfers (waar altijd gemiddelden aan te pas komen) en nemen ze ook het microniveau (gedetailleerde data) in aanmerking, zodat waarschuwingssignalen vanuit het financiële stelsel al in een vroeg stadium worden opgevangen, bijvoorbeeld op het niveau van individuele leningen, transacties en banken.

Gedetailleerde gegevens kunnen een beter inzicht geven in de doorwerking van het monetair beleid in alle uithoeken van de economie. Daarnaast kunnen ze ertoe bijdragen dat in de toekomst betere en tijdiger beleidsmaatregelen worden genomen.

Een mooi voorbeeld hiervan is het AnaCredit-project van de ECB, dat betrekking heeft op een nieuwe dataset met gedetailleerde informatie over individuele bankleningen in het eurogebied.

Gedetailleerde gegevens verzamelen is niet zo gemakkelijk

Het is bepaald niet eenvoudig om gedetailleerde statistische informatie te verzamelen: vooral het kiezen van methodologieën en berekeningswijzen die vergelijkingen tussen landen mogelijk maken is een hele opgave.

Hetzelfde geldt voor het verkrijgen van gegevens van niet-bancaire organisaties die van invloed zijn op het financiële stelsel, en dus ook op het monetair beleid. Twee voorbeelden daarvan zijn hedgefondsen (beleggingsfirma's die het geld van een beperkt aantal individuele of institutionele beleggers poolen) en schaduwbanken (entiteiten die vergelijkbare diensten verlenen als banken, maar zonder expliciete toegang tot centralebankliquiditeit en zonder het verplichte toezicht dat voor de reguliere banken geldt).

Bovendien moet de vertrouwelijkheid van individuele gegevens altijd gewaarborgd zijn, met name in het geval van toezichtsgegevens die worden gebruikt bij gezamenlijk met externe partijen uitgevoerde activiteiten.

Harmonisatie van gegevens is cruciaal

Harmonisatie van gegevens is eveneens cruciaal, omdat die zinvolle resultaten en betrouwbare vergelijkingen mogelijk maakt. We kunnen bijvoorbeeld vertrouwen op de juistheid van de gebruikte inflatiegegevens omdat die worden afgeleid van nationale gegevens op basis van een gemeenschappelijke set definities en classificaties – met andere woorden: hetzelfde mandje met goederen en diensten.

Wanneer beleidsmakers beschikken over geharmoniseerde en gestandaardiseerde statistieken, kunnen ze gemakkelijker tijdig en gericht beleid ontwikkelen dat inspeelt op de economische ontwikkelingen in het eurogebied.

Deze statistieken worden ook openbaar gemaakt, zodat banken, bedrijven, huishoudens en andere rapporterende instellingen die bij hun eigen data-analyses en benchmarks kunnen gebruiken.

Waar kunt u statistieken van de ECB vinden?

De door de ECB verzamelde, ontwikkelde en opgestelde statistieken richten zich uiteraard vooral op het eurogebied. En we stellen ook belangrijke gegevens beschikbaar.

De meest uiteenlopende statistieken zijn te vinden in het uitgebreide Dataportal van de ECB.

In het Dataportal van de ECB vindt u:

• beleidsrente en wisselkoersen van de ECB/het Eurosysteem
• statistieken over geld, krediet, banken en financiële markten
• betalingsbalans- en andere externe statistieken
• macro-economische en sectorale statistieken
• betalingsstatistieken
• prudentiële en toezichtsstatistieken
• gegevens met betrekking tot de inflatie en andere prijzen, kosten, de productie en de arbeidsmarkten

Het Europees Stelsel van Centrale Banken is er trots op een van de twee Europese producenten van hoogwaardige Europese statistieken te zijn. Dit is mogelijk dankzij de nauwe samenwerking tussen de ECB en de nationale centrale banken. We werken ook samen met EU-instellingen en nationale en internationale bureaus voor de statistiek, waaronder Eurostat, het bureau voor de statistiek van de EU.