Γιατί τα στατιστικά στοιχεία είναι σημαντικά;

19 Οκτωβρίου 2016 (επικαιροποιήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2024)

Τα στατιστικά στοιχεία, δηλ. δεδομένα ή πληροφορίες που παράγονται από μια δέσμη αριθμητικών στοιχείων, είναι πολύ σημαντικά για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Μεγάλο μέρος του έργου μας, είτε αυτό αφορά τα βασικά καθήκοντα της νομισματικής πολιτικής μας, τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα ή την τραπεζική εποπτεία, εξαρτάται από στατιστικά στοιχεία υψηλής ποιότητας, τα οποία είναι απαραίτητα για τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων που επηρεάζουν την καθημερινότητα των ανθρώπων που ζουν στις χώρες της ζώνης του ευρώ.

Η ανάλυση των οικονομικών, νομισματικών και χρηματοπιστωτικών εξελίξεων που διενεργείται για κάθε συνεδρίαση που αφορά τη νομισματική πολιτική αποδεικνύει ξεκάθαρα τη σπουδαιότητα των στατιστικών στοιχείων για την ΕΚΤ και την οικονομία. Αυτά τα στατιστικά στοιχεία χρησιμοποιούνται από το Διοικητικό Συμβούλιο για τη λήψη αποφάσεων νομισματικής πολιτικής, οι οποίες με τη σειρά τους επηρεάζουν τα επιτόκια που ισχύουν για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Τα στατιστικά στοιχεία επηρεάζουν έμμεσα τη ζωή πολλών ανθρώπων.

Η σπουδαιότητα ανεξάρτητων στατιστικών στοιχείων υψηλής ποιότητας

Για τη λήψη ορθών αποφάσεων χρειάζονται στατιστικά στοιχεία υψηλής ποιότητας. Γι' αυτό εφαρμόζουμε αυστηρά πρότυπα προκειμένου να διασφαλίζεται ότι τα στατιστικά στοιχεία της ΕΚΤ χαρακτηρίζονται από ακρίβεια και ομοιομορφία και ότι παράγονται εγκαίρως και σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις. Η ανεξαρτησία των επίσημων στατιστικών στοιχείων είναι θεμελιώδης για τη διασφάλιση της ποιότητάς τους. Αυτή κατοχυρώνεται στην ευρωπαϊκή νομοθεσία προκειμένου να αποφεύγεται κάθε πολιτική επιρροή και σύγκρουση συμφερόντων που θα μπορούσε να επηρεάσει την παροχή δεδομένων. Έτσι διασφαλίζεται ότι οι πολίτες μπορούν να εμπιστεύονται τα δεδομένα αυτά όταν χρησιμοποιούνται ως βάση για πολιτικές που επηρεάζουν την καθημερινότητά τους.

Η σπουδαιότητα λεπτομερών δεδομένων

Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση υπογράμμισε την ανάγκη συλλογής συναφών και πιο αναλυτικών δεδομένων. Ως αποτέλεσμα, το πεδίο των στατιστικών στοιχείων των κεντρικών τραπεζών επεκτείνεται πέρα από τα συνολικά δεδομένα, τα οποία αφορούν πάντοτε μέσους όρους, και καλύπτει επίσης και τα μικροδεδομένα (πιο λεπτομερή δεδομένα) προκειμένου να αναγνωρίζονται προειδοποιητικά σημάδια στο χρηματοπιστωτικό σύστημα σε αρχικό στάδιο, για παράδειγμα σε επίπεδο επιμέρους δανείων, συναλλαγών και τραπεζών.

Τα αναλυτικά δεδομένα μπορούν να συμβάλουν σε μια μεγαλύτερη κατανόηση του τρόπου μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής σε διάφορους τομείς της οικονομίας, να βελτιώσουν τον σχεδιασμό μελλοντικών μέτρων πολιτικής και να επιτρέψουν την πιο έγκαιρη λήψη τέτοιων μέτρων.

Αξιοσημείωτο παράδειγμα του τρόπου χρήσης αναλυτικών δεδομένων αποτελεί το έργο AnaCredit της ΕΚΤ, το οποίο αφορά μια νέα δέσμη δεδομένων που παρέχει λεπτομερείς πληροφορίες για επιμέρους τραπεζικά δάνεια στη ζώνη του ευρώ.

Οι προκλήσεις της συλλογής στατιστικών στοιχείων

Η συλλογή λεπτομερών στατιστικών πληροφοριών μπορεί να αποτελέσει μεγάλη πρόκληση, ιδίως όσον αφορά την επιλογή μεθοδολογιών και μεθόδων υπολογισμού που διασφαλίζουν τη συγκρισιμότητα μεταξύ χωρών.

Μια άλλη πρόκληση είναι η λήψη πληροφοριών από οντότητες που δραστηριοποιούνται εκτός του τραπεζικού συστήματος, οι οποίες μπορεί να επηρεάζουν το χρηματοπιστωτικό σύστημα και επομένως και τη νομισματική πολιτική. Ως παραδείγματα αναφέρουμε τα αμοιβαία κεφάλαια αντιστάθμισης κινδύνου, δηλ. εταιρικά σχήματα επενδύσεων που συγκεντρώνουν τα χρήματα περιορισμένου αριθμού μεμονωμένων/θεσμικών επενδυτών, και τις σκιώδεις τράπεζες, δηλ. οντότητες που παρέχουν υπηρεσίες παρόμοιες με αυτές των τραπεζών αλλά χωρίς ρητή πρόσβαση σε ρευστότητα κεντρικής τράπεζας και χωρίς την κανονιστική επίβλεψη που απαιτείται για τις κανονικές τράπεζες.

Επιπλέον, πρέπει να διασφαλίζεται συνεχώς η εμπιστευτικότητα των επιμέρους δεδομένων, ιδίως στην περίπτωση εποπτικών δεδομένων τα οποία χρησιμοποιούνται σε δραστηριότητες που διενεργούνται από κοινού με εξωτερικούς φορείς.

Η εναρμόνιση των δεδομένων είναι ουσιώδης

Ουσιώδη σημασία έχει και η εναρμόνιση δεδομένων γιατί επιτρέπει την εξαγωγή χρήσιμων αποτελεσμάτων και την αξιόπιστη σύγκριση. Για παράδειγμα, μπορείτε να είστε σίγουροι για την ακρίβεια των δεδομένων που αφορούν τον πληθωρισμό γιατί προκύπτουν από εθνικά δεδομένα τα οποία βασίζονται σε μια κοινή δέσμη ορισμών και κατηγοριοποιήσεων, με άλλα λόγια στο ίδιο καλάθι αγοράς αγαθών και υπηρεσιών.

Τα εναρμονισμένα και τυποποιημένα στατιστικά στοιχεία διευκολύνουν τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να σχεδιάζουν έγκαιρα και στοχευμένα μέτρα πολιτικής ως απάντηση στις οικονομικές εξελίξεις στη ζώνη του ευρώ.

Ταυτόχρονα, τα στατιστικά στοιχεία δημοσιοποιούνται ούτως ώστε οι τράπεζες, οι επιχειρήσεις, τα νοικοκυριά και άλλοι φορείς παροχής στοιχείων να τα χρησιμοποιούν για τις δικές τους αναλύσεις και συγκριτικές αξιολογήσεις στοιχείων.

Πού μπορείτε να βρείτε τα στατιστικά στοιχεία της ΕΚΤ

Το επίκεντρο των στατιστικών στοιχείων που συλλέγονται, καταρτίζονται και παράγονται από την ΕΚΤ είναι φυσικά η ζώνη του ευρώ. Επίσης, κοινοποιούμε βασικά δεδομένα.

Μπορείτε να έχετε πρόσβαση σε ένα ευρύ φάσμα στατιστικών στοιχείων μέσω της ολοκληρωμένης πύλης δεδομένων της ΕΚΤ ECB Data Portal.

Αυτή η πύλη δεδομένων περιλαμβάνει τα εξής:

• Eπιτόκια πολιτικής της ΕΚΤ/του Ευρωσυστήματος και συναλλαγματικές ισοτιμίες
• Νομισματικά, πιστωτικά και τραπεζικά στατιστικά στοιχεία και στατιστικά στοιχεία για τις χρηματοπιστωτικές αγορές
• Στατιστικά στοιχεία για το ισοζύγιο πληρωμών και άλλα εξωτερικά στατιστικά στοιχεία
• Μακροοικονομικά στατιστικά στοιχεία και στατιστικά στοιχεία για τομείς
• Στατιστικά στοιχεία για τις πληρωμές
• Στατιστικά στοιχεία για τους σκοπούς της εποπτείας και της προληπτικής εποπτείας
• Δεδομένα που αφορούν τον πληθωρισμό, άλλες τιμές, το κόστος, το προϊόν και τις αγορές εργασίας

Το Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών συγκαταλέγεται με υπερηφάνεια σε μία από τις δύο ευρωπαϊκές πηγές στατιστικών στοιχείων υψηλής ποιότητας. Αυτό είναι δυνατό χάρη στη στενή συνεργασία της ΕΚΤ με τις εθνικές κεντρικές τράπεζες, καθώς και με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και με εθνικές και διεθνείς στατιστικές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένης της στατιστικής υπηρεσίας της ΕΕ, της Eurostat.