Pozabankowe usługi finansowe w kontekście przeglądu strategii

Funkcjonowanie gospodarki

Naszym głównym zadaniem jest utrzymywanie stabilnego poziomu cen. Żeby je dobrze wykonywać, trzeba rozumieć, jak działa gospodarka. Można ją przyrównać do silnika, w którym jednocześnie pracują różne elementy. Do najważniejszych z nich należy system finansowy. Obejmuje on m.in. banki, firmy ubezpieczeniowe i rynki finansowe. Za pośrednictwem systemu finansowego podmioty gospodarcze przesyłają między sobą pieniądze.

Gospodarka się zmienia – a razem z nią system finansowy

Od ostatniego przeglądu strategii, który odbył się w 2003 roku, sposób funkcjonowania gospodarki bardzo się zmienił. Pojawiły się np. nowe źródła finansowania działalności gospodarczej. W przeszłości firmy najczęściej po prostu brały kredyt w banku. Dziś w strefie euro sektor bankowy wciąż należy do głównych źródeł finansowania, ale rozpowszechniają się też inne. Na przykład większe firmy coraz częściej pozyskują środki za pomocą emisji obligacji. Nierzadko te obligacje są kupowane przez tzw. parabanki, czyli instytucje finansowe, które działają podobnie jak banki tradycyjne, ale nie podlegają tak wielu przepisom.

Polityka pieniężna działa poprzez system finansowy

Musimy obserwować zachodzące zmiany, bo nasza polityka pieniężna oddziałuje na ludzi, firmy i rządy poprzez system finansowy. Dlatego Rada Prezesów w ramach przeglądu strategii rozważała kwestię usług finansowych świadczonych poza systemem bankowym.

Nie chodzi tylko o stopy procentowe, ale także o inne narzędzia polityki pieniężnej

Dobór narzędzi polityki pieniężnej zależy m.in. od sposobu funkcjonowania systemu finansowego, przez który pieniądze trafiają do podmiotów gospodarczych. Spójrzmy np. na stopy procentowe. Dostosowując nasze podstawowe stopy, oddziałujemy na ceny kredytów dla konsumentów i firm. To wpływa na wydatki i inwestycje, a tym samym – na kształtowanie się cen.

Ale odkąd maleje znaczenie kredytów bankowych, odbija się to również na tym, jak zmiany naszych stóp procentowych przekładają się na działania podmiotów gospodarczych. Jest to jeden z powodów, dla których do utrzymywania stabilnego poziomu cen wykorzystujemy także inne narzędzia. Należy do nich m.in. skup aktywów. Kiedy EBC skupuje instrumenty finansowe, np. obligacje przedsiębiorstw, ta forma pozyskiwania finansowania staje się tańsza. Wpływa to korzystnie na sytuację gospodarczą i wspiera stabilność cen.

Działalność parabanków może szkodzić gospodarce

Mniejsze uzależnienie firm od kredytów bankowych ma swoje dobre strony. Kiedy banki wpadają w kłopoty, ograniczają akcję kredytową. Na tym cierpią firmy, które potrzebują pieniędzy. W takich momentach dostęp do innych źródeł finansowania bardzo się przydaje.

Wiąże się z tym jednak pewne ryzyko. Na przykład działalność parabanków nie jest uregulowana. Ponieważ nie podlegają one tak surowym przepisom jak banki tradycyjne, mogą podejmować ryzykowne działania. Gdyby okazały się one nietrafione, parabankom grożą wielkie straty. Jeżeli ten sektor jest duży, taka sytuacja może doprowadzić nawet do destabilizacji całego systemu finansowego. Na tym ucierpiałaby cała gospodarka. A ponieważ EBC podejmuje decyzje, mając na uwadze gospodarkę, ta kwestia wpływa także na naszą politykę pieniężną.

Rada Prezesów w ramach przeglądu strategii rozważała kwestię usług finansowych świadczonych poza systemem bankowym, bo uważa, że należy je stale obserwować. Musimy cały czas mieć świadomość, jak funkcjonuje gospodarka, żeby podejmować właściwe decyzje, które pozwolą utrzymać stabilny poziom cen.